OKM 1940 Ostaszków – Kalinin – Miednoje – Policja Państwowa II RP
Służyli ku Chwale Ojczyzny – polegli od strzału w tył głowy. Historyczne wspomnienie o funkcjonariuszach Policji Państwowej.
27 października 2017 roku w auli Komendy Miejskiej Policji w Piotrkowie Trybunalskim odbyły się warsztaty historyczne OKM 1940. Organizatorem przedsięwzięcia był Komendant Miejski Policji w Piotrkowie Trybunalskim insp. Dariusz Partyka oraz Prezes Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 Jarosław Olbrychowski. Konferencja dedykowana była przede wszystkim policjantom oraz pracownikom policji. Wśród zaproszonych gości nie zabrakło Dyrektora Biura Historii i Tradycji Komendy Głównej Policji – komisarza Krzysztofa Musielaka, inspektora Dariusza Walichnowskiego reprezentującego Komendanta Wojewódzkiego Policji w Łodzi, Komendanta Powiatowego Policji w Łasku młodszego inspektora Piotra Bielewskiego, przedstawicieli władz samorządowych miasta i powiatu piotrkowskiego- Przewodniczącego Rady Miasta Piotrkowa Trybunalskiego Mariana Błaszczyńskiego, Przedstawiciela Starosty, Burmistrzów, Wójta Gminy Moszczenica Marcelego Piekarka oraz Wójta Gminy Rozprza Janusza Jędrzejczyka i Przedstawicieli pozostałych Gmin, przedstawicieli duchowieństwa :
Kapelana Wojewódzkiego Ośrodka Duszpasterstwa Policji w Łodzi podporucznika Jacka Syjuda, Rektora Kościoła Akademickiego Panien Dominikanek p.w. Matki Bożej Śnieżnej – ks. Kan. Mariusza Jersaka, Kapelana Wojewódzkiego Strażaków Proboszcza Parafii Krzepczów – ksiądza Adama Stańdo, przedstawicieli innych służb mundurowych oraz emerytów policyjnych, Władz uczelni wyższych i Dyrektorów szkół z klasami policyjnymi z Piotrkowa Trybunalskiego i powiatu piotrkowskiego, przedstawicieli lokalnych mediów.
Spotkanie rozpoczął Komendant Miejski Policji w Piotrkowie Trybunalskim insp. Dariusz Partyka wspomnieniem o wybitnie zasłużonych funkcjonariuszach przedwojennej „Granatowej Formacji” – bohaterach ziemi piotrkowskiej:
- nadinsp. Henryk Wardęski jeden z czterech Zastępców Komendanta Głównego Policji w latach 1922 – 1929. Był organizatorem Policji Państwowej, pracował nad Ustawą o Policji, pełnił też funkcję Komendanta Policji Państwowej Okręgu Warszawskiego (czyli obecnie Komendanta Wojewódzkiego Policji), a następnie był przez 7 lat - Z-cą Komendanta Głównego Pplicji . W roku 1929 odszedł ze służby i powrócił do Łodzi gdzie prowadził kancelarię notarialną. Następnie w 1934 roku osiedlił się w Piotrkowie Trybunalskim. Zmarł 21 lipca 1951 roku i został pochowany na Starym Cmentarzu w Piotrkowie Trybunalskim. To właśnie w naszym mieście w listopadzie 2014 roku z inicjatywy Stowarzyszenia Emerytów i Rencistów Policyjnych został odnowiony i odsłonięty pomnik nagrobny wybitnego funkcjonariusza. Ponadto w 2015 roku dokonano odsłonięcia tablicy pamiątkowej, na froncie budynku przy ul. Partyzantów 17, w miejscu zamieszkania nadinspektora Wardęskiego.
- Janusz Zygmunt „Jagrym” Maleszewski – urodzony w Czarnocinie, w okresie I wojny światowej służył jako ułan, a następnie podoficer i oficer w Legionach Polskich. W czasie bitwy pod Rokitną został ciężko ranny i wzięty do niewoli rosyjskiej. W listopadzie 1915 roku po amputacji nogi, jako inwalida wrócił w drodze wymiany z niewoli i otrzymał roczny urlop zdrowotny. Od jesieni 1916r. - kolejno służył w Krajowym Inspektoracie Zaciągu w Warszawie, jako sekretarz generalny Komisji Wojskowej Tymczasowej Rady Stanu, a w końcu jako kierownik Głównego Urzędu Zaciągu polskiej armii, którego szefem był Władysław Sikorski. W październiku 1918r. mianowany został szefem Wydziału Spraw Oficerskich w Sztabie Inspektoratu Lokalnego w Polnisch Wehrmacht. Od października 1926 roku do 1935 roku pełnił funkcję Komendanta Głównego Policji Państwowej. Był jednym z sześciu Komendantów Głównych Policji okresu międzywojennego i tę funkcję pełnił najdłużej – bo aż 9 lat. Po odejściu ze służby w Policji nadal udzielał się w życiu społecznym – został senatorem z województwa kieleckiego w Senacie IV kadencji. Zmarł w 1942 roku.
Nawiązując do sylwetek nadinspektorów Komendant powiedział jak ważna jest służba drugiemu człowiekowi. Odniósł się do współczesnych zadań i obowiązków policjantów łącząc je z Przykazaniami Policjanta II Rzeczpospolitej. Podkreślił, że ówcześni funkcjonariusze reprezentowali wysokie wzorce moralne, cieszyli się uznaniem i poważaniem – w dzisiejszych czasach to My musimy dawać przykład patriotycznych postaw, budować godność polskiego policjanta. Każdego dnia stróże dokonują szeregu ważnych decyzji, często narażając własne życie i zdrowie, jednocześnie mając na względzie dobro społeczeństwa. W obecnie szybko zmieniającej się rzeczywistości muszą pogłębiać swoje umiejętności i wiedzę aby wyjść naprzeciw nowym zagrożeniom. Komendant wspomniał także o poszanowaniu do munduru – symbolu Polskiego Policjanta, który to przywilej oprócz obowiązku służby narodowi powinien przynosić dumę i szacunek społeczeństwa. Piotrkowscy policjanci każdego dnia wywiązują się z nałożonych na nich zadań, dlatego komendant wyróżnił ośmiu piotrkowskich funkcjonariuszy za profesjonalne, skuteczne wykonywanie obowiązków służbowych. Powiedział : w tym roku realizujemy trzy filary służby prewencyjnej – we wszystkie wpisały się działania Komendy Miejskiej Policji w Piotrkowie Tryb.
Nasi dzielnicowi są bliżej mieszkańców odbyli szereg debat i konsultacji, na bieżąco spotykają się z mieszkańcami. Również ja powołałem do życia „Forum ku bezpieczeństwu na terenie Ziemi Piotrkowskiej” - gdzie dyskutujemy z naszymi partnerami z samorządu, stowarzyszeń, instytucji - na temat bezpieczeństwa naszych mieszkańców”.
Kolejny filar – Krajowa Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa – obrazuje nam aktywność współpracy mieszkańców w różnych płaszczyznach społecznie istotnych. Policja biorąc pod uwagę sugestie naszych obywateli dostosowuje swoje działania do potrzeb społeczeństwa w zakresie bezpieczeństwa. Krajowa Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa jest ważnym narzędziem współpracy na linii: Policja – Społeczeństwo.
I ostatni element – odtwarzanie Posterunków Policji – na tym polu również dzięki naszym partnerom z lokalnego samorządu jesteśmy w trakcie wstępnego projektowania dwóch posterunków w Rozprzy i Woli Krzysztoporskiej oraz posterunku sezonowego Policji Wodnej w okolicy Zalewu Sulejowskiego. Wiemy, że budowy szczególnie tych dwóch pierwszych ruszą jeszcze w tym roku lub na początku 2018 roku.
Kolejny panel tematyczny poświęcony był historii powstania Policji Państwowej na terenie ziemi piotrkowskiej. Referat na powyższy temat wygłosił kom. Artur Świerk, posiłkując się swoją pracą magisterską. Przedstawił proces tworzenia organów policji na terenie miasta i powiatu piotrkowskiego. Przybliżył zadania policji przedwojennej i codzienną, nieco odmienną od dzisiejszej służbę policjanta.
W tym miejscu nadszedł czas na wspomnienie o tych, którzy zginęli w służbie Ojczyźnie. Ostaszków, Kalinin, Miednoje – miejsca zbrodni na funkcjonariuszach Policji Państwowej . Historię tych tragicznych zdarzeń przybliżył Prezes Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 Jarosław Olbrychowski, wnuk jednego z zamordowanych w tym czasie Policjantów. Zgromadzeni wysłuchali faktów na temat kaźni odbytych na polskich jeńcach wojennych przetrzymywanych w największym obozie specjalnym NKWD – Ostaszków- na przełomie września 1939/maja 1940 w poklasztornych zabudowaniach Pustelni Niłowo-Stołobieńskiej. Więzionych tam było ponad 6000 funkcjonariuszy Policji Państwowej II RP oraz innych służb mundurowych, księży, pracowników sądownictwa.
Kalinin – obwodowy zarząd NKWD, w którego piwnicach wykonywano egzekucje strzałem w tył głowy gdzie ofiarami byli funkcjonariusze II RP.
Miednoje – ośrodek rekreacyjny NKWD – miejsce grzebania w dołach śmierci zamordowanych funkcjonariuszy Policji Państwowej II RP, Policji Województwa Śląskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza, Żandarmerii Wojskowej, Służby Więziennej, Żołnierzy Wojska Polskiego, Oficerów Wywiadu i Kontrwywiadu Oddziału II Sztabu Głównego, księży, pracowników sądownictwa, straży pożarnej, leśników oraz osadników wojskowych.
Pamięć o poległych uświetniła wystawa eksponatów z tamtego okresu. Na szczególną uwagę zasłużyła oryginalna szabla - należąca do Eugeniusza Gizińskiego – pochodzącego z ziemi piotrkowskiej – komisarza policji państwowej, ostatnio pełniącego obowiązki Komendanta Powiatowego Policji w Wieluniu, który zginął na służbie od postrzału w plecy na granicy zachodniej naszego kraju w 1934 roku. Historyczne wątki i pamiątki po komisarzu Gizińskim uzyskał od rodziny wyżej wymienionego także asp. Łukasz Wróbel - pasjonat historii ale jednocześnie najpopularniejszy dzielnicowy województwa łódzkiego wybrany przez czytelników Dziennika Łódzkiego w 2017 roku.
Warsztaty były kontynuacją historycznych inicjatyw 2017 roku, takich jak:
Piknik historyczny dla dzieci – zorganizowany przez policjantów z Komisariatu Policji w Wolborzu – gdzie przybliżaliśmy historię Policji z okresu II RP ale także zbieraliśmy krew dla chorego syna jednego z naszych Policjantów - w organizację pikniku włączyły się inne służby mundurowe, instytucje oraz samorząd Wolborza, a także grupy rekonstrukcyjne Policji Państwowej.
Kolejne przedsięwzięcie to akcja „Noc Muzeum 2017” - gdzie również wpisaliśmy się z prezentacjami na temat historii Policji Polskiej w okresie międzywojennym - pod hasłem „Policja wczoraj i dziś”
Ale to nie koniec naszych inicjatyw z tego roku – ponieważ również w ramach obchodów 800-lecia naszego miasta – Piotrkowa Trybunalskiego – nasze lipcowe święto Policji zorganizowaliśmy pod hasłem – „Historyczne Święto Piotrkowskiej Policji”.W uroczystości była wpisana historia Policji Państwowej II RP – gościliśmy grupę rekonstrukcyjną Policji Państwowej z Radomia – gdzie policjanci i pasjonaci przedstawiali mundury policyjne, dokumenty, odznaczenia, pamiątki i zdjęcia – przybliżyli nam i mieszkańcom naszego miasta historię Policji, broń oraz walki karabinami z bagnetami.
Na zakończenie Komendant Miejski Policji w Piotrkowie Trybunalskim otrzymał z rąk Prezesa Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 oraz Dyrektora Biura Historii i Tradycji KGP Certyfikat Ambasadora OKM 1940 - propagowanie etosu Policji Państwowej.