18 października - Europejski Dzień Walki z Handlem Ludźmi - AKTUALNOŚCI - Wydział Prewencji KWP w Łodzi

Czym jest handel ludźmi?
Handel ludźmi to przestępstwo o globalnej skali, występujące w większości państw na świecie. Jego istotą jest zniewolenie osoby (lub osób) przy użyciu różnorodnych metod i środków w celu wykorzystania nawet za jej zgodą. Stąd handel ludźmi określany jest często jako współczesne niewolnictwo. Polska jest jednocześnie krajem pochodzenia, krajem tranzytowym oraz krajem docelowym dla ofiar tego procederu.
Handel ludźmi to problematyka, która może dotyczyć zarówno osób dorosłych, młodzieży,  jak i dzieci. Zagrożenie może stanowić  nie tylko wyjazd za granicę do pracy.

Współczesne formy handlu ludźmi:

• praca o charakterze przymusowym – pracodawcy zatrzymują dokumenty tożsamości pracowników, udzielają pożyczek, które należy spłacać wraz z odsetkami, oferują zakwaterowanie, za które należy uiścić opłatę, ograniczają swobodę i zmuszają do ciężkiej pracy za darmo lub za głodowe wynagrodzenie, umowy podpisywane są na miejscu, często bez możliwości wycofania się;
• pornografia i wykorzystywanie seksualne - zmuszanie do prostytucji lub innych form seksualnej eksploatacji pod groźbą przemocy, szantażu czy długu;
• żebractwo i zmuszanie do popełniania przestępstw - zorganizowane grupy przestępcze wykorzystują zarówno nieletnich, jak i osoby dorosłe do popełniania przestępstw, z których zyski trafiają do oprawców;
• niewolnictwo domowe - zmuszanie do prac domowych, opieki w zamian za zakwaterowanie, często w skrajnie ciężkich warunkach, przetrzymywanie w domu i przejmowanie świadczeń socjalnych poszkodowanych, wykorzystywanie nieporadności, bezbronności i niepełnosprawności;
• handel organami - pobieranie organów od ofiar wbrew ich woli;
• nielegalne adopcje - sprzedaż dzieci w celach zarobkowych.

Ochronie podlega godność ludzka, której rażącym naruszeniem jest traktowanie człowieka jako przedmiotu transakcji handlowej. Za przedmiot ochrony uznać również należy szeroko pojmowaną wolność.
Przestępstwo może przybierać różne formy, tj. werbowanie, transport, dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osoby z zastosowaniem: przemocy lub groźby bezprawnej, uprowadzenia, podstępu, wprowadzenia w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, nadużycia stosunku zależności, wykorzystania krytycznego położenia lub stanu bezradności, udzielenia albo przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo jej obietnicy osobie sprawującej opiekę lub nadzór nad inną osobą.
Jeżeli zachowanie sprawcy dotyczy małoletniego, stanowi ono handel ludźmi nawet, gdy metody i środki nie zostały wdrożone do osiągnięcia celu.
Oprawcy stosują wszelkie formy przymusu, wykorzystania, oszustwa, wprowadzają ofiarę w błąd. Bez żadnych skrupułów wykorzystują ludzkie słabości i całkowicie przejmują kontrolę nad ich życiem.
Przestępcy związani z tym procederem ciągle szukają nowych sposobów na werbowanie kolejnych ofiar. Od  kilku lat obserwuje się pewne zmiany w formach najczęściej popełnianych przestępstw związanych z handlem ludźmi. Obecnie występuje więcej przypadków wykorzystania do pracy przymusowej, wcześniej wśród form wykorzystania przeważało wykorzystanie do prostytucji i w przemyśle pornograficznym. Wiele osób chcących poprawić swoją sytuację życiową decyduje się na szukanie pracy poza granicami kraju, gdzie stają się ofiarami sprawców przestępstw zajmujących się wyzyskiem i handlem ludźmi.

Jak się chronić?
Pamiętaj bądź ostrożny!!!

• wyjeżdżając do pracy za granicę zawsze sprawdź wiarygodność przyszłego pracodawcy,
• upewnij się czy zatrudnienie jest legalne,
• korzystaj tylko ze sprawdzonych pośredników pracy oraz pracodawców,
• zanim wyjedziesz posiadaj przy sobie dane teleadresowe do ambasady oraz konsulatu RP,
• nigdy nie przekazuj nikomu swojego dokumentu tożsamości,
• informuj o celu wyjazdu oraz  miejscu pobytu swoich bliskich.

Często ofiary nie wiedzą, że są ofiarami – wchodzą w relacje ze sprawcą, bo zostały okłamane, zastraszone, nie miały dokąd pójść albo nie wiedziały co zrobić. Dlatego tak ważne jest, by pamiętać, że nawet, jeśli ofiara zgodziła się na wykorzystanie, to nadal jest ofiarą handlu ludźmi.  
Pomoc należy Ci się z mocy prawa – nie musisz na nią „zasłużyć” ani niczego udowadniać. Wystarczy, że istnieją poważne podstawy, by uznać, że mogłeś/mogłaś paść ofiarą handlu ludźmi.

Masz prawo do:

• pomocy i wsparcia;
• uzyskania jasnych, zrozumiałych i szczegółowych informacji;
• legalnego pobytu w Polsce, podczas którego możesz uzyskać pierwszą pomoc, odpocząć i podjąć dalsze decyzje;
• uczestniczenia w sprawie karnej przeciwko sprawcy – jako pokrzywdzony. Nie musisz się bać – masz prawo do ochrony, pomocy i do tego, żeby zostać wysłuchanym w bezpiecznych warunkach;
• odszkodowania i zadośćuczynienia - za wyrządzone Ci krzywdy – fizyczne, psychiczne oraz materialne. Odszkodowanie to forma sprawiedliwości, która ma na celu wynagrodzenie szkód, jakie poniosłeś/poniosłaś w wyniku przestępstwa, a także pomóc Ci w odbudowie życia;
• opieki medycznej i psychologicznej;
• powrotu do swojego kraju;
• traktowania z szacunkiem i bez dyskryminacji z godnością i zrozumieniem.

Dane kontaktowe – gdzie uzyskasz pomoc:

• Policja pod numerem alarmowym 112
• Wydział do Walki z Handlem Ludźmi w Komendzie Głównej Policji tel. +48 664 974 934, http://handelludzmibsk@policja.gov.pl 
• Krajowe Centrum Interwencyjno – Konslutacyjne dla Ofiar Handlu Ludźmi: tel.: +48 22 628-01-20, +48 22 628 99 99, http://kcik@strada.org.pl;
• Punkty pomocy w Polsce: całodobowa lina wsparcia: +48 222-309-900, http://www.funduszsprawiedliwosci.gov.pl/pl/znajd z-osrodek-pomocy 

W dniu 18.10.2021 w godzinach 8:00/16:00 w Wydziale Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Łodzi zostanie uruchomiony dyżur telefoniczny. Pod numerem telefonu 723-634-218 będzie można uzyskać informacje o tematyce handlu ludźmi.

/asp. Ewelina Mazur-Galanciak/