MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ PRAW DZIECKA
W tym roku mija dokładnie 31 lat od uchwalenia najważniejszego dokumentu stanowiącego o prawach najmłodszych. Każdemu dziecku, niezależnie od koloru skóry, wyznania czy pochodzenia, przysługują takie same prawa – prawa dziecka. Najważniejszym dokumentem dotyczącym praw dziecka jest Konwencja o prawach dziecka uchwalona w 1989 roku przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych i ratyfikowana przez Polskę w 1991 roku.
20 listopada to wyjątkowy dzień – rocznica uchwalenia Konwencji o Prawach Dziecka. Jest to moment, w którym uwaga wszystkich kierowana jest na dzieci i ich prawa.
Prawa dziecka, jak i człowieka to najbardziej elementarne i przynależne każdej jednostce ludzkiej z racji urodzenia prawa. Niestety na całym świecie wciąż dochodzi do ich łamania. Bardzo istotne jest zatem, aby od najmłodszych lat edukować w tej kwestii, poznawać te prawa by mieć ich pełną świadomość i potrafić reagować, gdy dochodzi do ich nieprzestrzegania i naruszania.
Konwencja o Prawach Dziecka to międzynarodowy dokument zawierający pełny katalog praw i wolności dzieci. Został on uznany przez 196 państw, które zobowiązały się do respektowania i realizowania jej zapisów. Konwencja zakłada, że dzieci nie są ani w pełni dojrzałe, ani na tyle świadome, by mogły same zatroszczyć się siebie, dlatego też należy im się szczególna ochrona i opieka.
Konwencja Praw Dziecka nie jest jedynym dokumentem, który dotyczy praw najmłodszych. W katalogu znajdują się również
- Deklaracja Praw Dziecka, zwana również Deklaracją Genewską,
- Europejska strategia na rzecz dzieci,
- Europejska Konwencja o Wykonywaniu Praw Dzieci.
W naszym kraju najważniejszymi aktami prawnymi, gwarantującymi przestrzeganie praw dziecka są:
- Konstytucja RP - w art. 72. Konstytucji zapisano m.in. prawo do ochrony dziecka przed przemocą, wyzyskiem, okrucieństwem i demoralizacją, a także prawo do opieki i pomocy władz dla dzieci pozbawionych opieki rodzicielskiej,
- Konwencja o Prawach Dziecka,
- Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka.
PRAWA DZECKA:
Prawa osobiste
- prawo do życia i rozwoju,
- prawo do tożsamości (nazwisko, imię, obywatelstwo, wiedza o własnym pochodzeniu),
- prawo do wolności, godności, szacunku, nietykalności osobistej,
- prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania,
- prawo do wyrażania własnych poglądów i występowania w sprawach dziecka dotyczących, w postępowaniu administracyjnym i sądowym,
- prawo do wychowywania w rodzinie i kontaktów z rodzicami w przypadku rozłączenia z nimi,
- prawo do wolności od przemocy fizycznej i psychicznej,
- prawo nierekrutowania do wojska poniżej 15 roku życia.
Prawa socjalne
- prawo do odpowiedniego standardu życia,
- prawo do ochrony zdrowia,
- prawo do zabezpieczenia socjalnego,
- prawo do wypoczynku i czasu wolnego.
Prawa kulturalne
- prawo do nauki (bezpłatnej i obowiązkowej w zakresie szkoły podstawowej),
- prawo do korzystania z dóbr kultury,
- prawo do informacji,
- prawo do znajomości swoich praw.
Aby dzieci miały lepsze warunki do życia w 1946 roku powołany przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych został Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (United Nations Children’s Fund - UNICEF). UNICEF zajmuje się pomocą humanitarną, ratującymi życie szczepieniami, a także budową szkół. Zapisy Konwencji są fundamentem działalności UNICEF'u, który stara się, aby były one wyznacznikiem zasad etycznych i międzynarodowych standardów postępowania względem dzieci.
GDZIE MOŻNA SZUKAĆ POMOCY?
- Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka – 0 800 12 12 12 - to telefon skierowany do wszystkich dzieci, które potrzebują pomocy.
- Rzecznika Praw Dziecka http://www.brpd.gov.pl.
NIEBEZPIECZNE SYTUACJE
Numer 112 to numer alarmowy, pod który możesz zadzwonić zawsze, gdy znajdziesz się w niebezpiecznej sytuacji.
OFIARY I ŚWIADKOWIE PRZEMOCY
Fundacja Dzieci Niczyje – 116 111
Pytania można też zadawać przez stronę internetową: http://www.116111.pl