Europejski Dzień Przeciwko Handlowi Ludźmi - 18 października
18 października obchodzony jest Europejski Dzień Przeciwko Handlowi Ludźmi. Szczególnie tego dnia organy ścigania, w tym policja, organizacje rządowe, jak i pozarządowe starają się uświadomić społeczeństwu, czym jest handel ludźmi i jak się przed nim ustrzec.
Handel ludźmi to nazwa przestępczego procederu, będącego współczesną formą niewolnictwa. Tak w skrócie stanowi opis tego przestępstwa. Należy jednak przede wszystkim pamiętać, iż jest to przestępstwo godzące w podstawowe wartości człowieka, jakimi są wolności i godność ludzka.
Handlem ludźmi jest werbowanie, transport dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osoby z zastosowaniem: przemocy, lub groźby bezprawnej, uprowadzenia, podstępu, wprowadzenia w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, nadużycia stosunku zależności, wykorzystania krytycznego położenia lub stanu bezradności, udzielenia albo przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo jej obietnicy osobie sprawującej opiekę lub nadzór nad inną osobą – w celu jej wykorzystania, nawet za jej zgodą, w szczególności w prostytucji, pornografii lub innych formach seksualnego wykorzystania, w pracy lub usługach o charakterze przymusowym, w żebractwie, w niewolnictwie lub innych formach wykorzystania poniżających godność człowieka albo w celu pozyskania komórek, tkanek i narządów wbrew przepisom ustawy.
Należy podkreślić, że handel ludźmi jest trzecim, po broni i narkotykach najbardziej dochodowym przestępstwem na świecie. Każdego roku sprawcy zyskują na handlu ludźmi około 32 mld USD (wg. Biura Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości).
W ostatnich latach wykorzystywanie ofiar występuje najczęściej w dwóch formach – w prostytucji i w pracy przymusowej. Narażone na niebezpieczeństwo handlu ludźmi są przede wszystkim osoby decydujące się na emigrację. Polska z kraju wyłącznie pochodzenia ofiar stała się krajem zarówno ich tranzytu, jak i przeznaczenia. Ofiary pochodzą głównie z krajów Europy Wschodniej, tj. Ukrainy, Bułgarii, Rumunii, a także państw azjatyckich – Tajlandii, Chin. Polskie ofiary wykorzystywane są głównie w krajach Europy Zachodniej – w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Niemczech.
Ostatnie miesiące – kryzys migracyjny na granicy polsko-białoruskiej oraz rozpoczęcie działań wojennych przez Rosję na terenie Ukrainy spowodowały intensyfikację działań służb w celu ograniczenia procederu handlu ludźmi. Sama tylko Policja odnotowała kilkaset prób przewozu przez teren RP głównie z Białorusi ponad 1700 nielegalnych imigrantów. Natomiast sytuacja na granicy polsko-ukraińskiej spowodowała zagrożenia ukierunkowane głównie na dzieci i kobiety uciekające przed wojną.
Od 22 stycznia 2014 r. w strukturach Biura Kryminalnego KGP funkcjonuje Wydział do Walki z Handlem Ludźmi. Zadaniem tego Wydziału jest zwalczanie handlu ludźmi, sutenerstwa, stręczycielstwa i kuplerstwa, a także zwalczanie pedofilii i pornografii dziecięcej oraz przestępstw o charakterze seksualnym. W komendach wojewódzkich Policji oraz w Komendzie Stołecznej Policji funkcjonują etatowe wojewódzkie zespoły dw. z handlem ludźmi, umiejscowione w strukturach wydziałów kryminalnych.
Na poziomie krajowym polska Policja w walce z handlem ludźmi współpracuje z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i instytucjami użyteczności publicznej, takimi jak: Krajowe Centrum Interwencyjno-Konsultacyjne dla Ofiar Handlu Ludźmi, Fundacja La Strada, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, ITAKA - Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych, Stowarzyszenie PoMOC, Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji. Z uwagi na międzynarodowy charakter przestępstwa handlu ludźmi, w kontekście nie tylko samych ofiar, ale także zorganizowanych grup przestępczych, podejmowane są działania wykraczające poza granice Polski. Na tym polu polska Policja współpracuje z polskimi i zagranicznymi oficerami łącznikowymi, a także międzynarodowymi instytucjami policyjno-prokuratorskimi, tj. Interpolem, Europolem, Eurojustem (Europejska Jednostka Współpracy Sądowej), Frontexem (Europejska Agencja Zarządzania Współpracą Operacyjną na Granicach Zewnętrznych Państw Członkowskich Unii Europejskiej). Ponadto polska Policja bierze udział w europejskiej platformie przeciwko zagrożeniom przestępczością „EMPACT” składającej się m.in. z przedstawicieli 27 krajów Unii Europejskiej, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Ukrainy, a także Komisji Europejskiej. W ramach tej platformy ustalane są główne cele i zadania w zakresie zwalczania i zapobiegania handlowi ludźmi w obszarze Europy. Platforma ta służy również wymianie informacji, prezentowaniu ważniejszych spraw transgranicznych prowadzonych przez kraje należące do Empactu, jak i wymianie dobrych praktyk pozwalających na usprawnienie współpracy międzynarodowej.
W ramach Biura Kryminalnego KGP funkcjonuje obecnie specjalna infolinia, obsługiwana dodatkowo przez policjantów władających językiem ukraińskim.
Dzięki infolinii można przekazać informacje o przypadkach handlu ludźmi lub uzyskać stosowną pomoc - +48 47 72 565 02. Dzwoniąc na wskazany numer lub pisząc na adres: handelludzmibsk@policja.gov.pl, można zapobiec ludzkim tragediom.
O przestępstwie, jakim jest handel ludźmi należy pamiętać każdego dnia, nie tylko 30 lipca. Warto więc wiedzieć, jak ustrzec się przed takimi zagrożeniami i gdzie udać się po właściwą pomoc.
(Biuro Kryminalne KGP)